Ortodoncja jest dziedziną stomatologii obejmującą poprawianie ustawienia zębów za pomocą aparatów ortodontycznych.
Jeśli uważasz, że ustawienie Twoich zębów jest nieprawidłowe (potocznie krzywe zęby), masz problem z gryzieniem, miewasz bóle zębów, głowy, kręgosłupa, cofające się dziąsła tzw. recesje, warto dowiedzieć się czy problem nie wynika z nieprawidłowego ustawienia zębów. Często też na wizytę konsultacyjną u ortodonty kierują lekarze innych dziedzin.
Aby rozpocząć leczenie ortodontyczne należy przejść przez diagnostykę, która służy ustaleniu planu leczenia tj. wykonać zdjęcie radiologiczne i wyciski. Po zdiagnozowaniu problemu stomatolog ortodonta może zaproponować leczenie różnymi metodami. Najbardziej znane i powszechnie stosowane są ruchome i stałe aparaty ortodontyczne. Wśród stałych aparatów ortodontycznych dostępne są aparaty ligaturowe, samoligaturujące oraz językowe. Zamki aparatów ortodontycznych mogą być wykonane z metalu (aparaty stałe metalowe), polikryształu (aparaty stałe ceramiczne) oraz monokryształu (aparaty stałe szafirowe lub inaczej kryształowe). Aparaty metalowe mogą być wykonane ze stopów metali zawierających nikiel bądź bezniklowych. Zamki różnią się między sobą również techniką wykonania. Najczęściej zamki wykonane są w technologii MIM tj. są odlewane. W tej technologii zamki mogą mieć skomplikowane kształty mimo niewielkich rozmiarów. Za dokładniejsze i precyzyjniejsze uchodzą jednak zamki ortodontyczne wykonane w technologii CNC tj. frezowane. Wybór odpowiedniego rodzaju aparatu dostosowany jest do wady, która ma zostać wyleczona oraz do preferencji pacjenta uwzględniając ewentualne uczulenia pacjentów. Lekarz ortodonta przedstawia pacjentowi możliwe w danym przypadku rodzaje aparatów. W przypadku pacjentów uczulonych na nikiel bądź inne metale, proponuje się odpowiednio aparaty metalowe bezniklowe i aparaty estetyczne tj. ceramiczne lub kryształowe. Aparaty estetyczne są wskazane również dla osób, którym zależy na tym, aby aparat był jak najmniej widoczny. Zamki ceramiczne i kryształowe różnią się barwą. Zamki ceramiczne mają kolor mleczny, zbliżony do barwy zębów, natomiast kryształowe są praktycznie bezbarwne i przeźroczyste. Nie znaczy jednak, że w każdym przypadku mniej widoczny jest aparat kryształowy. W przypadku niektórych odcieni zębów mniej widoczny może okazać się aparat ceramiczny. Ocenić można to podczas wizyty u ortodonty, który posiada każdy z rodzajów aparatów jak ma to miejsce w naszych przychodniach w Ełku, Łomży i Wysokiem Mazowieckiem.
Leczenie aparatami stałymi trwa zazwyczaj około dwóch lat, a następnie przez około pół roku nosi się prawie niewidoczny aparat retencyjny. W trakcie leczenia pacjent odbywa wizyty kontrolne u ortodonty podczas których aparaty są aktywowane tj. np. występuje zmiana łuku w aparacie stałym celem przyłożenia odpowiedniej siły do przemieszczających się zębów.
Przed założeniem aparatu stałego bardzo istotny jest odpowiedni stan uzębienia, stąd lekarz ortodonta może skierować pacjenta na leczenie ewentualnie występujących ubytków. Bardzo istotne jest usunięcie kamienia, stąd dobrą praktyką jest wykonanie skalingu i piaskowania zębów przed założeniem aparatu na zęby.
Zgodnie z najnowszym stanem wiedzy w tej dziedzinie leczymy w relacji centralnej tj. uwzględniającej odpowiednie warunki zgryzowe co dotychczas było wręcz pomijane i leczenie ortodontyczne poprawiało w zasadzie głównie estetykę. Obecnie diagnozujemy zgryz i leczymy w ten sposób, aby wyeliminować ewentualne już istniejące problemy zgryzowe, lub gdy takowych nie ma, w taki sposób, aby korekta ustawienia zębów nie wygenerowała takich problemów co niestety często miało miejsce. Leczenie w relacji centralnej jest jednak znacznie bardziej skomplikowane przez co m.in.ortodontyczne wizyty kontrolne trwają dłużej.
